Mofeta im. prof. Henryka Świdzińskiego

Mofeta pomnik przyrody nieożywionej im. prof. Henryka Świdzińskiego

Źródło Bulgotka

„Dychawka” ekshalacja Co2

Źródło Zatopione

Dostęp: ogólnodostępne

Rodzaj wody:  szczawy. Atrakcja turystyczna. Wody nie do spożycia. 

Opłata: brak opłat

Czynne: cały rok

Godziny otwarcia: całą dobę

Miejsce źródeł / ekshalacji:  w potoku w Złockiem

Adres:  Muszyna Złockie

Moje miejsce parkowania:  bezpłatny parkin 

Lokalizacja GPS mofety (lokalizacja pomnika przyrody im. prof. Henryka Świdzińskiego): 49.38775, 20.9028 -  w tym:

• Źródło Bulgotka GPS: 49.38778, 20.90295
• "Dychawka” ekshalacji Co2 GPS :  49.38776, 20.90294
• Źródło Zatopione GPS: brak 

* Bulgotka, "Dychawka”, Źródło Zatopione, znajdują się w odległości kliku metrów obok siebie .

Droga do źródła: dojazd droga asfaltową, chodnikiem 

Woda wskazana jest do picia przy następujących schorzeniach: brak informacji

Źródła, pijalnie w okolicy: 

• Pijalnia sezonowa "Marcin" 
• Źródło "Oddech Diabła" (niedostępne)
• Źródło "Na Mokradłach"
• Źródło "U Jawora" (Źródło wody mineralnej "Św. Józef")

Aktualizacja powyższych informacji: 31 sierpień 2023.

Inne informacje o źródle:

• Portal Miasta i Gminy Uzdrowiskowej Muszyna - Największa w Polsce mofeta (pomnik przyrody)

• Fragment z przewodnika Źródła wód mineralnych i leczniczych Popradzkiego Parku Krajobrazowego 2013 Lucyna Rajchel

Źródło Bulgotka

Woda mineralna ze źródła „Bulgotka” to szczawa typu HCO3-Ca+CO2+Fe o mineralizacji 1,2 g/dm3; pH 6,0; temperaturze 12,0oC; CO2 2,3 g/dm3; Fe2+ 20,3 mg. 

Zawartość głównych jonów w dm3 wody: Na+ 3,3 mg; Ca2+ 228,7 mg; Mg2+ 32,9 mg; Cl- 9,0 mg; SO4 2- 29,3 mg; HCO3 - 844,0 mg. 

Źródło „Bulgotka” to jeden z elementów mofety, Pomnika przyrody nieożywionej im. Profesora Henryka Świdzińskiego, który został również wpisany na Europejską listę stanowisk geoochrony. Obok źródła „Bulgotka” znajduje się ekshalacja CO2 „Dychawka”. Dzięki zaangażowaniu i pasji naukowców z AGH oraz pracowników Popradzkiego Parku Krajobrazowgo, mofeta została zrewitalizowana i udostępniona do zwiedzania. Warto dodać, iż cieszy się ogromnym zainteresowaniem wczasowiczów i turystów

Źródło Zatopione

Woda mineralna ze źródła „Zatopione” to szczawa typu HCO3-Ca+CO2+Fe o mineralizacji 1,9 g/dm3; pH 6,0; temperaturze 9,0oC; CO2 2,3 g/dm3; Fe2+ 52,0 mg. 

Zawartość głównych jonów w dm3 wody: Na+ 30,7 mg; Ca2+ 371,7 mg; Mg2+ 26,0 mg; Cl- 8,3 mg; SO4 2- 7,3 mg; HCO3 - 1451 mg. 

Skoncentrowany wypływ wód podziemnych na powierzchnię terenu ze źródła „Zatopione” maskowany jest stale przez wody powierzchniowe potoku Złocki. Źródło, to jeden z elementów mofety, Pomnika przyrody nieożywionej im. Profesora Henryka Świdzińskiego, który został również wpisany na Europejską listę stanowisk geoochrony. Obok źródła „Zatopione” i „Bulgotka” znajduje się ekshalacja CO2 „Dychawka”.

• Opis umieszczony na tablicy informacyjnej przy źródle:

OPIS GŁÓWNY MOFETY

Mofeta w dnie bagnistego potoku Złockiego, została odkryta w roku 1938 przez prof. H. Świdzińskiego geologa Akademii - Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Gaz wydobywający się z mofety składa się głównie z CO₂-95%; N₂-3,87 %; CH, -0,62 % i O₂-0,21%.

Wydobywający się dwutlenek węgla powstaje na znacznych głębokościach a dążąc ku powierzchni nasyca napotkane na swej drodze wody, czyniąc je szczawami. Wypływają one na powierzchnię Ziemi w postaci źródeł. Dwutlenek węgla może również przenikać przez warstwę wodonośną, wydostając się na powierzchnię w formie gazowej. Najszybciej jednak i najwydajniej wędruje strefami nieciągłości, głównie uskokami z dużych głębokości i pojawia się w postaci suchych ekshalacji. Ilość gazu ulatniającego się w mofecie w potoku Złockiem jest trudna do oszacowania i jest oceniana na około 10 m³/min. Jego geneza jest ciągle dyskusyjna; jest on niewątpliwie głębinowego pochodzenia i jest niezależny od wód. Prawdopodobnie jest on związany z wulkanizmem i/lub nisko temperaturowym metamorfizmem w podłożu Karpat.

W miejscu najbardziej intensywnego wypływu CO, znajdują się zatopione źródła wód mineralnych, zasilające wody potoku. Charakterystyczny, bulgoczący, rdzawo-pomidorowy osad to ochra, tradycyjnie nazywana „rudawką". Jest ona strącana w postaci koloidalnego osadu hydrohematytu lub goethytu w procesie utleniania i hydrolizy uwodnionego węglanu żelazawego ze zmineralizowanej wody, przy udziale bakterii żelazistych. Obecność ,,rudawek" w towarzystwie bulgotek CO, zdradza wypływy wód typu szczaw, naturalnego i największego bogactwa Ziemi Sądeckiej.

• Opis umieszczony na tablicy informacyjnej przy źródle:

MOFETA IM. PROF. HENRYKA ŚWIDZIŃSKIEGO

Mofeta im. Prof. Henryka Świdzińskiego w potoku Złockiem jest pomnikiem przyrody nieożywionej prawem chronionym od 1998 roku. Jest to największa i najefektywniejsza w Polsce mofeta, czyli powierzchniowa ekshalacja CO,. Na pokrytym wodą obszarze około 25 m widoczne są wydobywające się nieustannie z licznych, bardzo głębokich szczelin intensywne bąble gazu o różnej wielkości i częstotliwości.